ØH truyen9x.wen.su /truyenmatv/truyen-kinh-di-ma/74-nuoc-ngoai/1694-gieng-tho-than-chuong-1-20/page10.html C:/My Web Sites/truyen9x/truyen9x.wen.su/truyenmatv/truyen-kinh-di-ma/74-nuoc-ngoai/1694-gieng-tho-than-chuong-1-20/page10.html delayed truyen9x.wen.su /truyenmatv/truyen-kinh-di-ma/74-nuoc-ngoai/1694-gieng-tho-than-chuong-1-20/page8.html x ÒS~O ÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÈ ˜™& ÿ OK text/html utf-8 йš ÿ ÿÿÿÿ ²ÚÒ¼ Thu, 26 Jan 2012 04:48:18 GMT D# Mozilla/4.5 (compatible; HTTrack 3.0x; Windows 98) en, en, * ÐS~O ÿ
Trang 11 trong tổng số 20
Chương 11
Luáºn văn MIDDOTHVà o cuối má»™t buổi chiá»u thu, má»™t ngưá»i đà n ông đã già , mặt gầy, tóc mai dà i và bạc, đẩy cánh cá»a chÃnh dẫn và o tiá»n sảnh cá»§a má»™t thư viện có tiếng, nói vá»›i má»™t nhân viên rằng ông có đặc quyá»n và o thư viện, và đỠnghị cho mượn má»™t quyển sách. Vâng, nếu như ông ta có tên trong danh sách những ngưá»i có đặc quyá»n ở thư viện nà y. Ông ta bèn đưa thẻ ra – ông John Eldred – tra sổ xong, ngưá»i nhân viên trả lá»i đồng ý. "Vâng, thưa còn có má»™t vấn đỠnữa" ông ta nói "đã lâu lắm tôi má»›i lại tá»›i đây, do đó tôi quên cả đưá»ng Ä‘i lối lại trong toà nhà , và đã mưá»i giá», tôi chạy lên chạy xuống e không kịp. Tôi có tên quyển sách tôi cần đây, liệu có ai Ä‘ang rảnh có thể Ä‘i lấy giúp tôi được không?".
Sau má»™t thoáng suy nghÄ©, ngưá»i giữ cá»a gáºt đầu ra hiệu cho má»™t ngưá»i đà n ông trẻ tuổi Ä‘i ngang qua "Ông Garret ạ, ông có rảnh để giúp quý ông nà y má»™t việc được không?" "Vâng được", anh thanh niên có tên Garret trả lá»i. Mảnh giấy ghi tên quyển sách được đưa cho anh ta. "Tôi nghÄ© tôi tìm được, vô tình nó ở đúng và o khu vá»±c tôi kiểm tra tháng vừa rồi, để tôi xem lại trong catalog xem có đúng thế không. Thưa, ông có đúng sách xuất bản năm nà y ạ?" "Vâng, ông giúp cho, chỉ quyển ấy không quyển nà o khác", ông Eldred nói "Cám Æ¡n ông nhiá»u". "Không có gì, thưa ông" anh Garret nói, vá»™i và ng chạy Ä‘i.
"Mình nghÄ© đúng mà " Garret tá»± nhá»§ khà ngón tay chỉ đúng và o má»™t chá»— trong quyển catalog "Talmud – luáºn văn Middoth, cùng các bình luáºn cá»§a Nachmas Amsterdam, 1707.11.3.34. DÄ© nhiên là khu vá»±c sách Do thái rồi. Tìm chẳng khó gì".
Ông Eldred ngồi trong má»™t chiếc ghế ở tiá»n sảnh sốt ruá»™t chá» vị sứ giả trở lại. Ông ta thất vá»ng khi thấy anh Garret tay không chạy từ cầu thang xuống. "Rất tiếc đã là m ông thất vá»ng" anh thanh niên nói "Nhưng quyển sách đã có ngưá»i mượn rồi" "á»’ trá»i", ông Eldred nói "Váºy ông có chắc không?" "Theo tôi nhiá»u phần chắc, nếu ông cảm phiá»n chá» má»™t chút, có thể ông gặp sẽ gặp quý ông vừa lấy quyển sách, ông ta sẽ phải ra khá»i thư viện ngay sau đây thôi, tôi nghÄ© mình vừa trông thấy ông ta nhấc quyển sách đặc biệt ấy ra khá»i giá sách" "Thế ạ, ông không nháºn ra ông ta là ai ạ? Äó là má»™t giáo sư hay là má»™t sinh viên ạ?" "Tôi không nghÄ© váºy, giáo sư thì chắc là không phải rồi, nếu váºy thì tôi phải biết ông ta chứ. Tuy nhiên lúc đó thư viện hÆ¡i tối, tôi không nhìn rõ mặt, tôi có thể nói ông ta là má»™t vị quý tá»™c già hÆ¡i thấp, có lẽ má»™t thầy tu mặc áo choà ng. Ông chá» cho má»™t chút, để tôi xem ông ấy có thá»±c sá»± cần quyển sách lắm không?"
"Thôi, thôi" ông Eldred vá»™i nói "Bây giá» tôi không thể chỠđược, cảm Æ¡n ông, tôi phải Ä‘i ngay. Nhưng có thể khi nà o tôi quay lại, có lẽ ông sẽ tìm ra ai là ngưá»i cầm nó."
"Vâng, chắc chắn, chúng tôi sẽ có quyển sách đã đưa ông, nếu như chúng tôi…" Nhưng ông Eldred đã đi mất, vội vã đến mức không ai nghĩ ông ta vội như thế.
Garret còn Ãt thá»i gian, anh nghÄ© "Ta trở lại chá»— ấy xem còn thấy ông già không. Có thể ông ta để lại đó và i ngà y nữa má»›i dùng thì sao. Ngay cả ông kia cÅ©ng hình như không cần giữ nó lâu lắm thì phải". Thế à anh Ä‘i lên khu vá»±c sách Do Thái. Äến có chẳng thấy ai, quyển sách vẫn ở chá»— cá»§a nó, mang dấu 11.3.34. Garret hÆ¡i bị tốn thương lòng tá»± trá»ng đã không giúp được ngưá»i mượn chỉ má»™t lý do quá nhá». Anh muốn cầm quyển sách chạy xuống tầng dưới để sẵn ở đó, ông Eldred quay lại sẽ có ngay, nhưng ná»™i quy thư viện không cho phép. Tuy nhiên, sáng mai anh sẽ để ý đến việc nà y, sẽ dặn ông giữ cá»a khi ông ta đến, báo cho anh biết ngay. Thá»±c tế sáng sá»›m hôm sau, thư viện vừa mở cá»a ông ta đã đến và anh Ä‘ang ở trong tiá»n sảnh, lúc ấy hầu như má»›i chỉ có các nhân viên, chưa có bạn Ä‘á»c nà o đến.
"Tháºt xin lá»—i ông" anh nói "Ãt khi tôi nhầm lẫn không đâu như thế, nhưng tôi dám chắc quý ông hôm qua đã nhấc quyển sách ra cầm trong tay, không bá» ra, kiểu ngưá»i ta cứ hay nhấc ra như váºy nhưng chắc mình đã dùng. Lần nà y, tôi sẽ chạy lên lấy ngay cho ông"
Ông Eldred Ä‘i Ä‘i lại lại chá»— đưá»ng và o, Ä‘á»c các cáo thị, xem đồng hồ, ngồi xuống, nhìn chăm chăm lên cầu thang, rất sốt ruá»™t, hai mươi phút trôi qua. Cuối cùng há»i ngưá»i coi cá»a xem quãng đưá»ng từ sảnh đến chá»— anh Garret lấy sách có xa lắm không?
"Tôi thấy lạ đấy" ông coi cá»a đáp "má»i khi anh ấy nhanh lắm, chắc ông thư viện trưởng lại sai anh ấy là m việc gì rồi nhưng hẳn anh ấy phải bảo có ông Ä‘ang chá» chứ? Äể tôi gá»i nói vá»›i anh ấy qua đưá»ng ông như thế nà o"
Ngưá»i nà y nói và o đưá»ng ống và sau khi nghe thì mặt biến sắc, há»i thêm và i câu ngắn, sau đó, đến quầy cá»§a mình nói vá»›i vị độc giả:
"Thưa ông, rất tiếc tôi được biết có sự cố nhỠvừa mới xảy ra với anh Garret. Anh ấy bị khó thở, thư viện trưởng đã đưa ông ấy vỠnhà qua lối bên kia rồi. Nghe như bị một thứ bạo bệnh gì đó"
"Thá»±c sao, có ngưá»i nà o là m ông ấy bị thương không?"
"Dạ không, không có chuyện bạo lá»±c, không phải là ông ấy bị ai tấn công, chỉ là cÆ¡n bệnh thôi. Ông ấy vốn thể lá»±c không được khoẻ lắm. Còn vá» quyển sách, ông tá»± lên tìm được không? Hai lần rồi mà ông Ä‘á»u bị thất vá»ng…"
"À vâng, nhưng tôi ân háºn quá, vì tôi mà ông ấy ốm, thôi tôi không mượn sách vá»™i, mà đến thăm ông ấy đã. Ông cho tôi địa chỉ cá»§a ông ấy được không?"
"Việc nà y dễ thôi, ông Garret ngủ trong nhà trỠđâu đó gần đây"
"Và , xin há»i thêm má»™t câu nà y nữa. Ông có để ý thấy hôm qua sau khi tôi rá»i thư viện có má»™t cụ già nom rất giống nhà tu hà nh, phải, mặc áo choà ng, ra vá» sau tôi không? Tôi nghÄ© có thể là má»™t ông ở…hoặc tôi biết ông ta cÅ©ng nên"
"Không có ai mặc áo choà ng Ä‘en cả, thưa ông. Sau khi ông Ä‘i có hai vị khác ra vá», ngưá»i trẻ cả. Äó là má»™t ông mượn vá» má»™t quyển sách nhạc và má»™t vị giáo sư Ä‘em vá» mấy cuốn tiểu thuyết. á»’, ông cho nhiá»u quá, để tôi Ä‘i uống trà , cám Æ¡n ông"
Ông Eldred vẫn còn lo lắng, lên xe ngá»±a Ä‘i tá»›i nhà ông Garret. Ông nà y chưa ở trong tình trạng tiếp khách được tuy đã khá hÆ¡n, bà chá»§ nhà nói là ông bị cÆ¡n sốc nặng. Theo lá»i bác sÄ©, bà cho là mai ông ấy có thể tiếp ông Eldred được. Ông nà y trở vá» khách sạn lúc hoà ng hôn, tôi cho rằng ông đã trải qua má»™t buổi tối rất buồn nản.
Ngà y hôm sau ông gặp ông Garret, vốn bình thưá»ng là má»™t thanh niên vui tươi trông dá»… thương, nay tái nhợt, run rẩy, ngồi thù lù trong ghế bà nh cạnh lò sưởi, lúc nà o cÅ©ng lẩy bẩy nhìn ra bên ngoà i, có lẽ Garret chá» vị khách nà o khác kia chứ không phải ông Eldred.
"Thá»±c ra tôi phải đến xin lá»—i ông" Garret nói "nhưng tôi không biết địa chỉ ông, tuy nhiên tôi rất mừng thấy ông đến thăm. Tháºt đáng tiếc đã gây ra má»i rối ren, nhưng ông biết cho, tôi là m sao lưá»ng trước được căn bệnh nà y?"
"DÄ© nhiên, tôi cÅ©ng là má»™t thầy thuốc đấy, ông tha lá»—i cho lá»i tôi sắp há»i ông, bởi tôi chắc chắn ông đã nháºn lấy nhiá»u những lá»i khuyên thÃch đáng rồi. Có phải ông bị ốm không ạ?"
"Không, tôi ngã trên sà n tháºt, nhưng không phải từ trên cao xuống. Thá»±c sá»± là má»™t cÆ¡n sốc".
"Ông muốn nói ông gặp chuyện là m ông ngạc nhiên ư? Ông có nghĩ là ông nhìn thấy một cái gì đó không?"
"Nói nghÄ© thì không hẳn đúng, vâng, tôi đã nhìn thấy má»™t cái gì đó tháºt. Ông còn nhá»› lần đầu ông đến thư viện không?"
"Dĩ nhiên là có, nhưng thôi, xin ông đừng tả lại, tôi thấy gợi lại chỉ có hại cho ông"
"Nhưng giá kể lại được cho má»™t ngưá»i như ông thì cÅ©ng nhẹ mình. Vì có lẽ ông giải thÃch được. Tôi vừa đến khu vá»±c có quyển sách cá»§a ông…"
"Không, ông Garret, đừng…Với lại muộn giỠđể lấy hà nh lý ra tà u. Xin đừng nói thêm gì nữa, sẽ tệ cho ông hơn là ông tưởng. Chỉ xin nói với ông một câu, tôi cảm thấy mình đã gián tiếp là m cho ông bị ốm, xin được thanh toán chi phà thuốc men cho ông…".
Äá» nghị nà y dÄ© nhiên bị từ chối. Ông Eldred cÅ©ng ra vá» ngay láºp tức, tuy nhiên trước đó ông Garret cố đỠnghị giữ lại số hiệu vá» quyển luáºn văn Middoth nà y để khi rảnh thì ông Eldred có thể tá»± đến mà lấy. Tuy nhiên ông ta không bao giá» trở lại thư viện nữa.
Ngà y hôm ấy William Garret còn có má»™t ngưá»i khách khác nữa đến thăm, má»™t đồng nghiệp cá»§a anh ở thư viện, tên là George Earle. Earle là má»™t trong những ngưá»i trông thấy Garret nằm bất tỉnh trên sà n ngay tại khu vá»±c đó – đúng ra là ở cái góc nhá» mở ra lối Ä‘i chÃnh giữa má»™t hà nh lang đầy ắp sách tiếng Do Thái. Earle rất lo vá» tình trạng cá»§a bạn mình. Thư viện đóng cá»a, anh đến ngay nhà trá» cá»§a Garret. Nói và i câu chuyện xong anh ta bảo:
"Mình không hiểu cái gì là m cho bạn ốm nhưng có lẽ là không khà cá»§a thư viện. Mình Ä‘i dá»c hà nh lang cùng vá»›i David trước khi phát hiện ra bạn, mình bảo David Cáºu có thấy cái mùi mốc meo ở đâu kinh như chá»— nà y không? Mùi độc hại quá! Phải cả ngà y sống trong không khà vá»›i cái mùi như váºy (không ngá» nó tệ đến như thế) thì phải ảnh hưởng thần kinh và có ngà y ốm thôi, đúng không?"
Garret lắc đầu:
"Äúng là có mùi như váºy tháºt nhưng nó vẫn ở đó mấy hôm nay – má»™t mùi rất lạ cá»§a bụi, tuy nhiên không phải vì thế mà mình ngất. Mà vì má»™t thứ mình trông thấy. Äể mình kể cho bạn nghe. Mình và o phòng sách Do Thái tìm má»™t quyển sách cho má»™t độc giả chá» dưới nhà . ChÃnh quyển sách nà y gây ra lầm lẫn cho mình hôm trước. Mình cÅ©ng cố tìm quyển sách nà y cho chÃnh vị độc giả ấy và rõ rà ng trông thấy má»™t ông cha xứ mặc áo choà ng Ä‘ang lấy quyển sách đó ra. Mình bảo ông khách, ông ta ra vá» và hẹn mai đến. Mình quay lại tìm ông cha xứ xem có lấy được quyển sách từ ông ta không. Không thấy cha xứ đâu nữa mà quyển sách thì vẫn ở trên giá. Hôm qua mình lại lên lấy sách. Lần nà y – lúc đó khoảng 10 giá» sáng, mình còn nhá»› khu để sách rất sáng, mình trông thấy ông cha xứ, lưng quay lại mình, Ä‘ang nhìn lên cái giá sách mình định tìm. MÅ© ông ta để trên bà n, đầu hói. Mình nhìn kỹ ông ta trong má»™t hoặc hai phút. Như mình đã nói, đầu ông ta hói trụi trông khô khốc đầy bụi bặm, và i sợi tóc lÆ¡ thÆ¡ như mạng nhện. Mình cố tình gây tiếng động, ho lên, chân bước tá»›i. Ông ta quay lại khiến mình nhìn được bá»™ mặt, quả chưa thấy như thế bao giá», mình không thể nhầm được, chẳng hiểu sao mình không nhìn và o phÃa dưới cá»§a bá»™ mặt mà chỉ nhìn và o phần trên. Nó hoà n toà n khô, hai mắt sâu hoắm, từ lông mà y xuống má chỉ là má»™t đám mạng nhện, dà y, thế là mình ngã ngất Ä‘i"
Hiện tượng nà y Eale giải thÃch thế nà o ta không cần quan tâm, dÄ© nhiên thuyết phục sao được Garret bởi anh ta đâu có nhìn thấy những gi Garret đã nhìn thấy.
Trước khi William Garret trở lại thư viện là m việc, ông thư viện trưởng khăng khăng đỠnghị anh Ä‘i nghỉ má»™t tuần để thay đổi không khÃ. Thế là mấy hôm sau, túi du lịch trên vai, anh ra ga, tìm toa hút thuốc, Ä‘i tà u tá»›i Bridge-on-Sea, nÆ¡i nà y anh chưa từng đến. Nhưng vừa đến gần toa tà u thì anh nhìn thấy ở ngay cá»a toa má»™t hình bóng rất giống vá»›i những ká»· niệm không vui cá»§a anh. Rồi anh nôn nao cả ngưá»i, anh gần như vô thức mở cánh cá»a toa bên cạnh và lao và o đó như thể thần chết Ä‘uổi đà ng sau. Tà u lăn bánh, anh muốn xỉu, chợt anh ngá»i thấy mùi lá» nước thÆ¡m đặt cạnh mÅ©i – thầy thuốc chÃnh là má»™t bà già đẹp đẽ Ä‘i cùng cô con gái, cả toa tà u thứ hai nà y chỉ có hai hà nh khách nà y mà thôi.
Anh bắt chuyện vá»›i hai ngưá»i đồng hà nh nhá» sá»± kiện nà y, dÄ© nhiên cảm Æ¡n, há»i han nhau, qua đó anh biết bà già không những là bác sÄ© cá»§a anh mà còn là má»™t bà chá»§ nhà . Bà Simpson có phòng cho thuê ở Burnstow và phòng nà y hợp ý vá»›i anh. Lúc nà y Ä‘ang vắng khách, Garret tá»›i ở vá»›i hai mẹ con, há» và anh rất hợp nhau, buổi tối ngà y thứ hai anh ở đó, anh được má»i tá»›i phòng khách cá»§a há».
Trong cuộc trò chuyện hỠbiết anh là m việc tại thư viện.
"A, thư viện, má»™t nÆ¡i tháºt dá»… chịu" bà Simpson bỠđồ Ä‘an xuống thở dà i "Tuy nhiên, sách vở đã chÆ¡i tôi má»™t cú đáng buồn, nói đúng hÆ¡n, má»™t quyển sách đã là m tôi bệnh"
"Bà Simpson ạ, sách là nguồn sinh nhai cá»§a tôi, tôi là m sao nói tệ vá» chúng được, tôi không muốn chúng là m Ä‘iá»u xấu cho bà "
Cô Simpson bảo:
"Mẹ ạ, biết đâu ông Garret giải được nỗi khó khăn lúng túng của chúng ta?"
"Mẹ không muốn ông Garret lao và o cuá»™c săn lùng có thể dâu dà i hÆ¡n cả má»™t Ä‘á»i ngưá»i, cÅ©ng không muốn ông ấy báºn tâm vá» việc riêng cá»§a chúng ta"
"Nhưng bà Simpson, nếu bà nghÄ© tôi có thể có chút xÃu nà o có Ãch, xin cứ nói việc lúng túng ấy là gì. Và dụ như cần tìm má»™t quyển sách nà o đó, nhiá»u khả năng tôi có thể giúp được"
"Vâng, tôi biết, vấn đỠlà tôi không biết tên quyển sách đó"
"Sách nói vỠcái gì bà cũng không biết ạ?"
"Không"
"Ngoà i việc chúng ta không nghĩ nó là sách tiếng Anh, phải không mẹ, đó cũng chẳng là đầu mối gì lớn lao"
"Thế nà y, ông Garret ạ" bà Simpson vẫn bá» dở Ä‘an lát, "Äể tôi kể cho ông nghe câu chuyện. Ông giữ kÃn cho nhé. Tôi xin ông. Vốn tôi có má»™t ông chú đã già , tiến sÄ© Rant. Có thể ông đã nghe tên cụ. Chẳng phải vì cụ đặc biệt gì đâu mà vì cái cách cụ yêu cầu được chôn ấy."
"Hình như tôi có được được tên nà y trong quyển sách hướng dẫn nà o đó thì phải"
"Có thể lắm" bà Simpson nói "cụ để lại hướng dẫn – tháºt kinh khá»§ng – để ngưá»i ta chôn cụ ngồi trước bà n, mặc quần áo bình thưá»ng trong má»™t căn nhà xây bằng gạch ở dưới má»™t tầng hầm nÆ¡i cánh đồng gần nhà chúng tôi, dÄ© nhiên dân trong vùng nói là vẫn thấy cụ quanh quẩn đâu đấy mặc áo choà ng Ä‘en".
"Tôi thì không rõ chuyện nà y lắm" bà Simpson nói tiếp "tuy nhiên, dẫu sao cụ cÅ©ng mất từ hÆ¡n ba mươi năm rồi. Cụ là nhà tu hà nh, tôi không hình nổi là m sao mà cụ trở thà nh cha cố, nhưng cuối Ä‘á»i cụ không thừa hà nh nhiệm vụ nà y, tôi cho váºy là tốt. Cụ sống bằng tà i sản riêng, má»™t địa sản không cách đây bao xa. Cụ không có gia đình con cái, má»—i má»™t cháu gái là tôi, và má»™t cháu trai – cụ không đặc biệt thÃch ai trong số chúng tôi mà cÅ©ng chẳng thÃch khác, có lẽ cụ thÃch anh há» tôi hÆ¡n – tÃnh anh nà y giống cụ, rất khắt khe. Sá»± thể hẳn khác Ä‘i nếu tôi không lấy chồng, nhưng tôi láºp gia đình và cụ rất ghét Ä‘iá»u đó. Cụ sở hữu địa sản và rất nhiá»u tiá»n, sau má»›i rõ ra là như váºy, cụ được toà n quyá»n sá» dụng, và ai cÅ©ng hiểu là tà i sản ấy được chia Ä‘á»u cho hai chúng tôi sau khi cụ mất. HÆ¡n hai mươi năm trước, và o mùa đông, cụ bị Ä‘au và tôi được cỠđến chăm nuôi cụ. Lúc ấy nhà tôi còn sống nhưng cụ không đồng ý cho ông nhà tôi đến. Khi đến nÆ¡i tôi nhìn thấy ông anh há» John từ trong nhà đi ra qua phÃa cá»a ngách, mặt mà y há»›n hở. Tôi và o nhà , là m tất cả những gì có thể được để trông nom cụ nhưng xem ra cụ khó qua khá»i và cụ cÅ©ng biết thế. Trước hôm mất, cụ gá»i tôi lại ngồi bên cụ suốt, tôi Ä‘oán có việc gì đó, có lẽ là má»™t việc không vui mà cụ để mãi không tiện nói ra, cứ cố cầm cá»± chừng nà o cụ còn sức. Cuối cùng cụ má»›i nói ra "Mary", cụ nói "Chú đã là m di chúc có lợi cho John, nó sẽ được tất cả cháu ạ" DÄ© nhiên tôi hÆ¡i sốc, bởi vì tôi lấy chồng tôi, chẳng già u có gì, thá»±c tế sống khá hÆ¡n má»™t chút thì nhà tôi chưa phải chết sá»›m như thế.
Nhưng tôi không nói gì vá»›i chú tôi cả ngoà i việc chú có quyá»n là m bất cứ gì chú thÃch, má»™t phần vì tôi không biết nói gì hÆ¡n, má»™t phần tôi cảm thấy cụ chưa nói hết. Äúng như thế "Nhưng Mary ạ" cụ nói "chú không mấy ưa John, nên chú đã là m má»™t di chúc khác có lợi cho cháu. Cháu có thể có tất cả, có Ä‘iá»u cháu phải tìm ra di chúc đó, mà chú lại không định bảo cháu nó ở đâu", Rồi cụ cưá»i khoái trá. "Cháu là má»™t cô cháu ngoan" cụ nói sau má»™t lát "cháu hãy cứ để chú cho cháu biết những Ä‘iá»u đúng như chú bảo thôi. Nhưng chú bảo riêng cháu má»™t Ä‘iá»u nà y. Ra toà vá»›i những Ä‘iá»u chú nói đây là hoà n toà n vô Ãch, cháu không có bằng cá»› nà o khác ngoà i lá»i nói cá»§a chÃnh chú, mà John thì là má»™t tay cần thá» láo nó cÅ©ng là m được. Váºy là cháu hiểu. Chúc thư đó chú không viết theo cách bình thưá»ng, mà viết trong má»™t quyển sách, sách in. Ở trong nhà nay hà ng bao nhiá»u ngà n cuốn sách, nhưng cháu không cần tìm trong số đó là m gì. Nó được giữ an toà n ở má»™t nÆ¡i khác kia, má»™t nÆ¡i mà John có thể sẽ Ä‘i tìm nếu như má»™t ngà y kia nó biết trong khi cháu không biết. Chúc thư đó là m nghiêm chỉnh, ký và là m đúng hợp thức, nhưng chú nghÄ© cháu không tìm được ngưá»i là m chứng nhanh đâu"
Tôi vẫn không nói gì. Nếu có cỠđộng hẳn tôi đã giữ cái ông cụ già quá tệ ấy mà lắc! Cụ cứ nằm cưá»i má»™t mình. Cuối cùng cụ bảo:
"Cháu chấp nháºn sá»± việc rất bình thản đấy nhỉ, và vì lúc đầu chú có ý định cho hai ngưá»i bằng phần nhau, John thì óc má»™t số lợi tức đủ để Ä‘i đến chá»— có quyển sách, chú sẽ nói thêm vá»›i cháu hai Ä‘iá»u mà chú không bảo John. Di chúc là m bằng tiếng Anh, Ä‘iá»u thứ hai là sa khi chú Ä‘i rồi, cháu sẽ thấy trên bà n có chiếc phong bì dà nh cho cháu, trong có má»™t cái gì đó giúp cháu tìm ra quyển sách nếu cháu đủ thông minh để sá» dụng nó"
"Và i giỠsau cụ mất, và cho dù tôi có kêu sự rộng lượng của John Eldred vỠchuyện nà y…"
"John Eldred? Xin lỗi bà Simpson, tôi tưởng tôi đã gặp ông ta ở đâu đó rồi thì phải. Trông ông ta như thế nà o ạ?"
"Äã mưá»i năm nay tôi chưa gặp lại ông ta. Ông ta ngưá»i gà y, già , để tóc mai dà i – trừ phi ông ta đã cạo Ä‘i, loại tóc mai mà ngưá»i ta thưá»ng gá»i là Dundrery hoặc Piccad … gì đó ấy"
"…weepers phải không ạ? Äúng là ông ta rồi!"
"Ông gặp ông ấy ở đâu ạ, thưa ông Garret?"
"Tôi cũng không nhớ nữa" Garret nói dối "có lẽ là ở một nơi công cộng nà o đó. Nhưng bà chưa nói hết câu chuyện"
"Thá»±c ra chẳng có gì nhiá»u ,trừ việc John Eldred, dÄ© nhiên, chẳng thèm quan tâm đến các lá thư kêu gà o và má»™t mình thừa hưởng địa sảnh trong khi tôi và con gái tôi phải Ä‘i thuê nhà trỠở đây, kể ra công việc hoá ra cÅ©ng không đến ná»—i tệ lắm như tôi tưởng".
"Nhưng còn phong bì?"
"Hẳn rồi. Äấy, cái câu đố, cái khó khăn là ở đó. Con Ä‘i lấy đưa cho ông Garret xem, trên bà n ấy"
Äó là má»™t mẩu giấy nhá» chẳng có chữ gì ngoà i mấy con số mà lại không phân cách nhau ra ở chá»— nà o cả: 11334.
Garret su nghÄ©, có má»™t luồng ánh sáng trong mắt anh. Chợt anh nhăn mặt há»i:
"Thế bà có cho ông Eldred hơn bà ở chỗ ông biết cuốn sách không?"
"Äôi khi tôi nghÄ© ông ấy biết" bà Simpson nói "bằng chứng nÆ¡i đây, chú tôi là m di chúc nà y chỉ Ãt ngà y trước khi chết, ông nói váºy, sau đó cất quyển sách Ä‘i đâu không biết. Nhưng toà n bá»™ số sách trong nhà ông cụ được ghi rất đầy đủ trong catalog, mà John có cuốn catalog nà y. John tuyệt đối không để mất Ä‘i má»™t quyển sách nà o, ông ấy cẩn tháºn lắm. Nghe nói suốt ngà y ông ấy Ä‘i tìm ở các hiệu sách và các thư viện, hẳn ông ấy đã tìm ra những quyển sách nà o đã ghi lại trong catalog mà không thấy trong nhà và hẳn Ä‘ang săn lùng chúng"
"Chắc thế, chắc thế" Garret nói, rồi lại chìm và o suy nghĩ.
Sáng hôm sau anh nói vá»›i bà Simpson anh nháºn được thư cần phải cắt ngắn chuyến Ä‘i nghỉ ở Burnstow, anh tháºt lấy là m tiếc phải chia tay vá»›i há» (và há» cÅ©ng lấy là m tiếc phải chia tay vá»›i anh).
Trên đưá»ng trở vá», anh cảm thấy rất có thể má»™t sá»± kiện nà o đó có tÃnh cách cao trà o đã xảy ra, mà sá»± kiện đó rất quan trá»ng đối vá»›i bà Simpson (ta có thể nói thêm là vá»›i cô Simpson).
Lúc ở trên tà u anh cứ có cảm giác khó chịu và xúc động. Anh nát óc suy nghĩ xem số hiệu ghi trên quyển sách ông Eldred yêu cầu có liên quan gì tới con số trong mảnh giấy của bà Simpson không.Nhưng con số anh đã gặp phải tuần qua đã khiến anh không còn nhớ một tà dấu vết gì của quyển sách, nó như thế nà o, số hiệu ra sao, và nó nằm ở ngăn nà o nữa, trong khi các khu vực khác của thư viện anh nhớ rõ mồn một.
Còn má»™t việc nữa, chán quá, lúc đầu thì ngại, rồi thì quên, anh đã không há»i bà Simpson nÆ¡i ở cá»§a ông Eldred để có gì anh còn viết thư
Ãt nhất anh cÅ©ng còn chút manh mối từ mấy con số trên mảnh giấy cá»§a bà Simpson. Nếu liên quan đến số hiệu cá»§a quyển sách trong thư viện thì các số hiệu nà y chỉ nằm trong má»™t giá»›i hạn nà o đó, có thể chia ra mấy loại như sau: 11.33.4 hoặc 11.3.34. Chỉ và i phút sau là anh xác định được ngay thôi, mà không tìm thấy sách thì vẫn có cách.
Anh vá»™i Ä‘i là m ngay việc đó sau khi giải thÃch vá»›i bà chá»§ và các đồng nghiệp vì sao anh trở vá» sá»›m. 1.13.34 không có gì xáo trá»™n và không có tác phẩm tiếng nước ngoà i. Tá»›i gần khoảng 11 cùng hà nh lang thì má»™t liên tưởng gì đó là m anh á»›n lạnh. Nhưng anh phải tiến tá»›i. Sau má»™t thoáng nhìn 11.33.4 (dây là lần đầu tiên anh để ý tá»›i và tháºt hoà n toà n má»›i lạ) anh đưa mắt nhìn lướt qua dà y sách khổ bốn xếp đầy ngăn 11.3. Khoảng trống anh sợ hãi bá»—ng hiện ra:34 không còn nữa. Kiểm tra kỹ lại biết mình nhầm, anh xuống tiá»n sảnh.
"Số 11.3.34 đâu rồi? Anh còn nhớ vỠcon số nà y không?"
"Nhá»› hay không ấy ư? Anh coi tôi là ngưá»i thế nà o hả Garret? Anh tá»± nhìn lấy các tÃch kê xem, nếu anh có thì thôi".
"Thế ông Eldred có quay lại không? Cái ông đã đến đây và o hôm tôi bị ốm đấy? Cố nhớ lại xem. Anh nhớ ông ta chứ?"
"Nhá»› chứ. Ông ấy không đến suốt từ hôm anh nghỉ đến giá». À, nhưng Robert biết. Robert, anh nhá»› tên ai là Eldred không?"
Robert trả lá»i:
"Có ngưá»i gá»i má»™t silling đến để trả cước phà gá»i sách ấy ư? Ai cÅ©ng là m thế thì tốt quá!"
"Anh gá»i sách cho ông Eldred à ? Nói Ä‘i xem thế nà o? Phải không?"
"Ô hay Garret, nếu má»™t ngưá»i gá»i tÃch kê đến theo đúng quy cách, thư ký cho biết quyển sách có thể gá»i Ä‘i được, lại có cả má»™t há»™p ghi sẵn địa chỉ được gá»i đến kèm theo vá»›i thư yêu cầu, và má»™t khoản tiá»n đủ trả cước phi váºn chuyển thì anh là m gì hả Garret? Anh có thá»±c hiện không nà o? Hay anh vứt yêu cầu cá»§a ngưá»i ta xuống dưới quầy?"
"DÄ© nhiên anh là m đúng rồi, Hodgson – hoà n toà n đúng, chỉ muốn phiá»n anh đưa tôi xem cái tÃch kê, và cho tôi biết địa chỉ cá»§a ông Eldred".
"Chắc chắn xưa nay chưa ai bảo tôi là không biết nhiệm vụ cá»§a mình. Äây tÃch kê đây: Ông J.Eldred, 11.3.34. tên sách T–a-l-m, anh liệu mà đá»c ra, không phải tiểu thuyết, tôi Ä‘oán thế. Và đây là giấy yêu cầu mà ông Eldred đã Ä‘iá»n và o để xin lấy quyển sách ông nói là dùng tra cứu".
"ÄÆ°á»£c, cám Æ¡n anh, cám Æ¡n. Nhưng không có địa chỉ ư?"
"À, quả váºy, có tỠđịa chỉ kèm theo…nhưng dán luôn trên cái há»™p có sách ở trong thà nh ra đã gá»i luôn rồi và nếu như tôi có sai lầm gì đó thì là ở chá»— quên không ghi và o sổ tay, nhưng không có thì giá» ghi và o, má»™t số thưá»ng chỉ ghi lại tên và địa chỉ nếu như tôi muốn là m thôi"
"Anh cẩn tháºn lắm, không sao, cám Æ¡n. Nhưng quyển sách được gá»i Ä‘i lúc nà o nhỉ?"
"Mưá»i giá» sáng nay"
"Ô, may, bây giá» má»›i có má»™t giá»".
Garret lên gác, vừa Ä‘i vừa suy nghÄ©. Là m sao có được địa chỉ bây giá». Äánh Ä‘iện cho bà Simpson thì sẽ lỡ tà u vì phải chá» trả lá»i. Chi còn má»™t cách. Bà ta nói Eldred ở địa chỉ cá»§a ông chú. Nếu váºy, ta tìm địa chỉ ngưá»i cho sách. Anh kiểm tra nhanh thôi, vì đã biết tên sách. Äem sổ đăng ký và biết ông già đã chết hÆ¡n hai mươi năm vá» trước ah nhá»› lại và tra từ năm 1870. Chỉ có má»—i má»™t lần và o sổ "1875, tháng tám ngà y 14, Talmud: Trasctatus Middoth cum R. Nachmanidae, Amstelod 1707. Ngưá»i biếu ông J.Rant D.D. ở thái ấp Bretfield".
Má»™t từ Ä‘iển địa lý chỉ ra Bretfield cách má»™t ga cá»§a đưá»ng tà u chÃnh ba dặm. GiỠđể há»i ngưá»i coi cổng xem có goi sách gá»i trên có địa chỉ nÆ¡i nháºn là Bretfield không.
"Không, ông há»i thì tôi nhá»› ra Bredfield hay Britfield gì đó chứ không giống tên ông nói đâu"
Thế là tốt quá rồi. Tiếp theo đến bảng giá» tà u. Hai mươi phút nữa có chuyến tà u, Ä‘i cả thảy mất hai giá». CÆ¡ há»™i duy nhất không thể lỡ được. Anh lên tà u.
Lúc bắt đầu Ä‘i anh tháºt bồn chồn, nhưng ngồi trên chuyến tà u rồi anh đâm ra rối trÃ. Tìm thấy Eldred rồi sẽ nói sao? Äó là quyển sách hiếm quý cần lấy lại? Rõ rà ng không thá»±c. Hay vì trong đó có má»™t bản viết tay quý trá»ng? Eldred sẽ đưa quyển sách ra trong đó tá» kia đã bị lấy rồi. Anh có thể tìm ra vết xé – cá»§a má»™t tá» vốn để trống chẳng hạn, nhưng Eldred nói là nó đã bị xé từ trước. Tóm lại cuá»™c săn Ä‘uổi nà y có vẻ vô vá»ng. Chỉ còn có má»—i má»™t khả năng may mắn. Quyển sách rá»i khá»i thư viện lúc mưá»i giá» ba mươi phút, lên tà u sá»›m nhất chuyến mưá»i má»™t giá» hai mươi phút, nếu váºy anh có thể đến cùng lúc vá»›i nó và kiếm chuyện gì đó khiến Eldred phải trả lại quyển sách.
Mãi tá»›i chiá»u anh má»›i đứng trên sân ga, cÅ©ng như nhiá»u ga xe lá»a khác ở thôn quê, nó tháºt là vắng vẻ. Anh chá» má»™t và i hà nh khách cùng xuống vá»›i anh Ä‘i xa rồi má»›i đến chá»— trưởng ga há»i xem có đúng là ông Eldred ở gần đây không.
"Vâng, gần lắm, hôm nay ông ấy định đến táºn đây nháºn má»™t cái gói gì đấy mà ông ấy Ä‘ang chá». Äã đến nhiá»u lần rồi, Bob nhỉ?" (Bob là tên ngưá»i phu khuân vác).
"Vâng thưa ông, nhưng chuyến tà u hai giá» không có cái gói ấy. Hiện tôi đã có nó cho ông ấy ở đây rồi" nói xong ngưá»i phu đưa lên má»™t gói vuông vắn, nhìn và o Garret biết ngay chÃnh là cái gói quan trá»ng nhất đối vá»›i anh lúc nà y.
"Bretfield ạ? Cách đây khoảng ba dặm. Äi tắt qua ba cánh đồng nà y thì chỉ ná»a dặm. Kìa, xe ông Eldred tá»›i".
Má»™t cái xe chó kéo tiến đến, trên xe có hai ngưá»i đà n ông mà Garret dá»… dà ng nháºn ra má»™t. Eldred Ä‘i xe phần nà o thuáºn lợi cho anh – lão ta nhiá»u khả năng không mở cái gói trước mặt đầy tá»›. Mặt khác, lão phải vù vá» cho nhanh, nếu Garret không theo kịp thì lão vá» nhà và i phút trước anh. Anh phải gấp lên. Con đưá»ng tắt đưa anh Ä‘i theo má»™t cạnh cá»§a má»™t hình tam giác trong khi cái xe phải chạy qua hai cạnh kia đã rồi má»›i tá»›i được chá»— anh, xe phải dừng má»™t lúc ở nhà ga, do đó anh đến cánh đồng thứ ba thì nghe tiếng bánh xe tiến lại gần. Anh đã cố Ä‘i nhanh nhất nhưng tốc độ xe là m anh thất vá»ng quá. Vá»›i tốc độ nà y thì lão sẽ vỠđến nhà trước anh mưá»i phút, mà mưá»i phút thì thừa sức cho Eldred hoà n thà nh sứ mệnh.
Vừa đúng lúc nà y thì cÆ¡ may xảy tá»›i. Buổi tối rất yên tình nên má»i tiếng động nghe rất rõ. Ãt khi có tiếng động nà o là m cho anh nhẹ mình hÆ¡n là tiếng cái xe dừng lại. Có những lá»i trao đổi, rồi xe lại Ä‘i tiếp. Garret thở hổn hển vi lo, anh thấy qua cái bệ chắn (gần chá»— anh đứng) cái xe lăn bánh. Nhưng trong xe chỉ còn tay đầy tá»›, không thấy Eldred. Anh biết lão ta Ä‘i bá»™ theo sau. Qua hà ng rà o cây cạnh bệ chắn, anh nhìn ra được thấy má»™t dáng ngưá»i gầy đét, cứng đơ Ä‘i rất nhanh, tay cắp cái gói, tay kia cầm cái gì đó. Vừa qua cái bệ chắn thì má»™t váºt từ sau lưng lão ta rÆ¡i xuống cá» nghe rất khẽ nên lão không để ý. Chá» má»™t tà Garret ra nhặt lên: má»™t bao diêm. Eldred vẫn Ä‘i tiếp, vừa Ä‘i tay lão vừa là m động tác rất nhanh nhẹn, không hiểu lão là m gì vì lấp bóng cây. Nhưng vì Garret theo dõi rất sát, anh nháºn ra má»™t mẩu dây gai buá»™c cái gói được ném qua hà ng rà o, tuy nhiên nó bị vướng và o đấy.
Lúc nà y Eldred Ä‘i cháºm lại, chỉ có thể Ä‘oán được là lão Ä‘ang giở quyển sách ra từng trang má»™t. Lão đứng lại có lẽ vì tối quá, Garret lẻn và o má»™t cái cổng, vẫn canh nhìn. Còn Eldred nhìn trước nhìn sau không thấy ai vá»™i ngồi xuống má»™t thân cây đổ bên đưá»ng, đưa trang sách lên sát mặt. Bá»—ng nhiên lão để quyển sách Ä‘ang mở ra trên đầu gối, lục tim các túi, rõ rà ng vô Ãch và có vẻ chán ngán. "Ông Æ¡i, ông mà có diêm lúc nà y thì khoái đấy – Garret nghÄ©" Lão ta nắm và o má»™t tá» giấy, cẩn tháºn đưa ra xa. Tá»± nhiên có hai việc xảy tá»›i. Trước tiên má»™t váºt mà u Ä‘en ở đâu rÆ¡i xuống trang giấy trắng và chạy trên đó khiến cho Eldred giáºt mình. Việc thứ hai, khi Eldred giáºt mình và quay lại đà ng sau thì má»™t hình thù nhá» mà u Ä‘en bước ra từ khoảng tối phÃa sau thân cây, từ hình thù ấy giÆ¡ ra hai cánh tay ôm lấy má»™t đống Ä‘en ngòm tiến tá»›i khuôn mặt Eldred phá»§ lên đầu và cổ lão ta. Hai chân tay lão giãy giụa lung tung nhưng không phát ra tiếng động. Má»™t lát sau lão không cỠđộng gì nữa. Còn lại má»—i má»™t mình Eldred. Lão gục xuống bãi cá» bên cạnh cái thân cây để quyển sách văng ra giữa đưá»ng. Garret lúc nà y hoảng sợ nên lấn quên cả giáºn dữ và nghi ngại trước cảnh tượng khá»§ng khiếp đó, vá»™i chạy xô ra kêu ầm lên "Cứu vá»›i!" và may thay má»™t nông dân vừa nhô ra khá»i cánh đồng đôi diện.
Ông ta chạy lại đỡ Eldred nhưng chẳng còn là m gì được nữa, lão ta đã chết hắn.
"Tá»™i nghiệp ông già " Garret bảo ngưá»i nôngdân khi hỠđặt lão xuống "Theo ông thì chuyện gì xảy đến cho ông ta váºy?" ngưá»i đà n ông đáp "Tôi ở cách xa chưa đầy trăm mét, tôi thấy ngà i Eldred ngồi xuống Ä‘á»c sách và theo tôi, tá»± nhiên ông bị lên cÆ¡n thần kinh – xem mặt ông ta Ä‘en kịt lại kia kìa."
"Chắc váºy" Garret nói "Lúc đó ông có trông thấy ai ở gần ông ta không? Hay là ông ta bị tấn công?"
"Không thể được.Là m gì có ai Ä‘i khá»i đây mà tôi không nhìn thấy?"
"Tôi cÅ©ng nghÄ© thế, thôi ta bây giá» phải nhá» ai đó giúp má»™t tay, phải gá»i bác sÄ© và cảnh sát, và có lẽ tôi sẽ trao cho há» quyển sách"
Rõ rà ng là má»™t trưá»ng hợp cần phải Ä‘iá»u tra vá» cái chết bất thưá»ng và Garret phải ở lại Bretfield là m nhân chứng. Má»™t bác sÄ© cho biết mặc dù trên mặt có phá»§ lá»›p bụi Ä‘en, cả mÅ©i miệng ngưá»i chết cÅ©ng váºy, nhưng nguyên nhân chết là có gì đó xảy ra ở má»™t ngưá»i yếu tim, không phải do ngạt thở. Quyển sách định mệnh được đưa ra, má»™t quyển sách hoà n toà n là chữ Do Thái, không há» có chút gì gá»i là lạ lùng ngay cả đối vá»›i ngưá»i nhạy cảm nhất.
"Ông Garret, ông nói ông Eldred trước khi bị cơn đột quỵ có vẻ đang xé một tỠgiấy từ quyển sách ra?"
"Vâng, tôi nghĩ là một tỠvốn để trắng trong sách".
"Äây, có má»™t tá» bị xé ra má»™t phần đây, toà n chữ Do Thái, ông xem thá» xem".
"Có ba cái tên Anh, có cả ngà y tháng. Rất tiếc tôi không Ä‘á»c được chữ Do Thái".
"Cám Æ¡n ông. Mấy cái tên tên Anh đó như là chữ ký thì phải. Äó là John Rant, Walter Gibson, James Frost, ngà y tháng 20-7-1875. Có ai ở đây biết mấy cái tên nà y không?"
Quyển sách được đưa cho mục sư, ông nà y nói
"Trông chẳng há» giống chữ Do Thái mà trước đây tôi có há»c qua"
"Ông chắc đó là chữ Do Thái không?"
"Gì cÆ¡ ạ? Vâng. Tôi cho là váºy…Nhưng mà không thưa ông, ông nói đúng. DÄ© nhiên dây không phải chữ Do Thái tà nà o. ChÃnh là tiếng Anh. Và nó là má»™t bản di chúc.
Chẳng mấy chốc ngưá»i ta biết đó là bản di chúc cá»§a tiến sÄ© John Rant để lại toà n bá»™ gia sản má»›i đây còn do John Eldred nắm giữ cho bà Mary Simpson. Chức trách tìm thấy má»™t tà i liệu như thế đã khiến cho ông Eldred chao đảo. Còn phần bị xé rách, cảnh sát cho biết không có tác dụng hữu Ãch, xem xét thì đủ chÃnh bản tất cả rồi.
Bản luáºn văn Middoth dÄ© nhiên được cảnh sát tư pháp giữ lại đã Ä‘iá»u tra thêm, ông Garret có nói riêng vá»›i anh cảnh sát vá» lịch sá» cuốn sách nà y cùng má»i tình hình mình suy diá»…n ra.
Garret trở vá» là m việc ngà y hôm sau, trên đưá»ng ra ga Ä‘i qua nÆ¡i thảm hoạ đã xảy đến cho lão Eldred, anh không thể không nhìn lại má»™t lần nữa, tuy việc nhá»› lại những gì đã nhìn thấy là m anh run rẩy cả ngưá»i dù trong buổi sáng nắng ấm. Anh Ä‘i quanh cái thân cây đổ, lòng đầy nghi ngại. Có má»™t váºt Ä‘en Ä‘en vẫn nằm lù lù ở đó là m anh lùi lại. Nhưng nó không động Ä‘áºy nữa rồi. Nhìn gần thì ra là má»™t đống mạng nhện, anh lấy gáºy khá»u khá»u, má»™t con nhện rất to từ đó chạy ra bãi cá».
Chẳng khó khăn gì ta cũng hình dung được vì sao mà anh William Garret, đang từ nhân viên của một thư viện lớn, đạt tới vị trà ông chủ tương lai của thái ấp Bretfield, nơi mà lúc nà y bà mẹ vợ của anh ta đang ở đó, bà Mary Simpson.